1970 li yıllarda Orman işletmeleri ormanda kesim yaptıracağı zaman orman muhafaza memurlarını ve orman bölge şeflerini köylere göndererek kesim dağıtır daha sonra orman veznedarları gidip ormanda kesim yapan köylülere istihkaklarını dağıtırlardı.
Daha sonra Orman teşkilatımızın öncülüğü ile ve yasal alt yapısı da hazırlanarak orman köylüsünün örgütlenmesi adına önemli çalışmalar yapılmış ve orman kooperatifleri kurdurulmuştur.
O dönemlerde Kooperatiflerin kurdurulmasındaki temel amaç, bölgesel kalkınmayı sağlamak, yerinde istihdam yaratmak ve küçük çaplıda olsa yerel sanayinin gelişmesine katkı sağlamak temel hedef olarak görülmüştü.
Ancak; özellikle 1980 li yıllardan sonra 2000 li yılların başına kadar kooperatifler her türlü koordinasyondan uzak, tek başlarına her türlü eğitim ve denetimden uzak hem hizmet vermeye, hem de ayakta kalmaya çalışmışlardır. Her şeye rağmen orman üretiminin çok önemli bir kısmı kooperatifler tarafından gerçekleştirilmektedir.
Kuruluş gerekçeleri henüz ortadan kaldırılamamıştır. Çünkü çoğu ülkede artık olmayan orman köylüsü kavramı, hala Ülkemizin önemli bir gerçeğidir.
İlerleyen süreç içerisinde, kooperatif yapıların yeniden düzenlenmesini gerektiren unsurların oluşumu ve kuruluş nedenleriyle ilgili gerekçeler gözden kaçırılmış, yok sayılma, yıpratma veya alternatif modeller yaratılma çabasına girilmiştir.
Orman Genel Müdürlüğünde bir yetkilinin söylediği gibi orman köylüsü ormanların kaymağını yemek çabasında değildir. Maalesef orman teşkilatının bakış açısı budur.
Son zamanlarda Orman Genel Müdürlüğü’nün en yetkilileri bir “Ara Sektör” oluşturulması gerektiğini dile getirmeye başlamışlardır. Bu çabanın tamamen özel sektörcü bir yaklaşım olmasına rağmen, özel sektörün özellikle dikili satışa sıcak baktığını söylemek de mümkün değildir.
Çünkü bu güne kadar hammaddesini devletten istediği şekilde, istediği fiyata ve istediği zaman alabilen bir özel sektörün, bir başka tüccardan hammadde almasının ne kadar zor olacağının farkında olmaması mümkün değildir.
Üstelik tüm bu olumsuz gelişmeler, kooperatifleri farklı boyutlara taşımış ve kooperatifler taşeronlaştırılma sürecine sokulmuştur. Çünkü tüccar, özellikle sosyal sigorta mevzuatındaki boşluklardan yararlanarak, kendi işçisiyle veya bölgedeki orman köylüsüyle üretim yapmakta, sadece kooperatif tüzel kişilik yapısını kullanmaktadır.
Hala devlet içinde devlet zihniyetiyle hareket eden orman teşkilatının artık modern, bilimsel ve ülke gerçekleri ile örtüşen bir bakış açısıyla sosyal barışı zedelemeyen bir yöntemi uygulamak zorundadır.
23.02.2013
