KOOPERATİFLERDE KURUMSAL KAPASİTENİN ARTIRILMASI
En yaygın tanımı ile kurumsallaşma, işletmenin bir sistem haline gelmesi, faaliyetlerini yönetimlerin varlığına bağımlı olmadan sürdürebilmesini ve gelişmesini sağlayabilen bir yapı oluşturulmasıdır.
Özellikle kooperatifler ve üst kuruluşları için kurumsallaşmanın öneminden her vesile ile bahsedilmektedir. Bu konularda düşünce geliştirilmesi ve uygulamaya geçilmesi artık kaçınılmaz hale gelmiştir.
Yöneticilerin, kendi ve çevresindekilerin ikbali yerine, kurumsal gelişimin sağlanması ve geleceği için tedbirler geliştirmeleri halinde bu alanda da önemli mesafe alınabilmesi mümkün olacaktır.
Kooperatiflerde kurumsallaşma, mevcut örgütlenmedeki kaotik yapı nedeniyle ve farklı farklı nedenlerden dolayı arzulanan ölçüde başarılamamıştır. Çok az sayıdaki başarılı örnekler kişisel çabaların sonucu olmaktan öte geçememiştir.
Sadece kooperatiflerde değil, diğer üretici örgütlerinde de durum çok farklı değildir. Örgütlerin hiyerarşik yapısı içerisinde kurumsallaşmanın yeterince sağlanamadığı da görülmektedir.
Örgütsel İletişim ve veri tabanı
Kurumsallaşmayı etkileyen çok sayıda unsurun varlığı hiç şüphesiz tartışılmaz. Örgütsel yapı içerisindeki iletişim en az kişisel iletişim kadar önemlidir. Zira örgütsel iletişimin sağlanması halinde, örgüt içerisinde güven duygusunun oluşması, katılımcılık ve her ortağın kendini ifade edebilmesi sağlanmış olacaktır.
Kooperatif yapılanmayı dikkate aldığımızda, kooperatiflerin köyden başlayan hiyerarşik yapılanmaları nedeniyle iletişimin çok daha kolay kurulabilinecek olması, kooperatifler adına önemli bir avantaj olarak değerlendirilmelidir.
Örgütsel iletişimin sağlanması adına diğer bir önemli argüman, kooperatiflerle ve ortaklarıyla ilgili güncel bilgileri içeren bir veri tabanı oluşturulmasıdır. Veri tabanı uygulaması, örgütsel yapı içerisinde iletişimin sürekliliğini sağlamış olacak, kurumsallığın gelişmesinde de önemli rol oynayacaktır.
Güçlü sivil toplum kuruluşlarının genel yapılanmasını irdelediğimizde, sektörel meclis, kurul veya komite gibi oluşumlara yer verilmiştir. Katılımcılık önemsenmiş, bu şekil bir yapılanma o kuruluşlara güç katmış, daha etkin faaliyet yürütmelerini sağlamıştır.
Delegasyon Yöntemi
Kooperatifçiliğimizde yıllardan bu tarafa biriken sorunların aşılması için, yeniden güven veren, gelişmiş ülkelerde olduğu gibi fonksiyonel kooperatifçiliğe geçişin sağlanması gerekmektedir.
Bu kapsamda kooperatiflerin fonksiyonlarını daha etkin bir şekilde yerine getirmelerini sağlamak amacıyla bazı çalışmaların yapılması ve yeni organizasyonların oluşturulması da gerekmektedir.
Kooperatiflerin ağırlıklı faaliyet konuları ile ilgili olarak, bölgelerden seçilmiş temsilciler ile sektörel delegasyonun oluşumu,
Kooperatiflerin birbirleri ve üst örgütlerle ilişkilerini güçlendirici, ortakların faaliyet konuları ile ilgili sektörlerin sorunlarının tespiti ve çözümüne yönelik çalışmaların daha etkin bir şekilde yapılabilmesi, örgütsel dinamizmin artırılabilmesi,
Her ortağın kendini ifade edebildiği bir ortamın oluşmasının sağlanması gerekmektedir.
Özellikle bölge birliklerinin, iletişim kanallarını güçlendiren yapılanmalara veya organizasyonlara ihtiyacı olduğu kesindir. Çünkü tarımsal kalkınma kooperatiflerinin çok amaçlı faaliyet yürütmesi, ortaklarının tüm ekonomik ve sosyal faaliyetlerine cevap verebilme zorunluluğunu getirmiştir.
Sektörel kurulların oluşturulmasında, ilgili kamu kurum ve kuruluşları ile, üniversitelerle, üst kuruluşlarla ortaklaşa çalışmalarda bulunmanın ilke edinilmesi, dinamik, öz güveni yüksek ve çözüme odaklı kurumsal kimlik oluşturulması amaçlanmalıdır.
Tarımın, orman üretiminin ve hayvancılığın her alanında faaliyet yürüten her kooperatif ortağının üst düzeyde temsilinin sağlandığı, faaliyet alanları itibariyle sorunlarının daha özgün bir alanda, gerektiğinde ilgili taraflarında katılımıyla tartışıldığı,
Hizmetin sürdürülebilirliğinin sağlandığı, kamuoyu oluşturabilen daha dinamik ve demokratik bir yapının oluşturulabildiği bir örgütsel yapı kooperatifçiliğimize eminim çok şey katacaktır. 26.10.2015
